Nie tylko dane. Jak zbudować argumentację, która naprawdę przekonuje?
Zebrałeś dane. Masz cytaty, wykresy, analizy, może nawet kilka książek z biblioteki. Ale co dalej?
Wielu początkujących badaczy wpada w pułapkę: myślą, że research polega tylko na zbieraniu informacji. Tymczasem dane same z siebie nic nie znaczą, jeśli nie potrafisz odpowiednio użyć ich to skonstruowania sensownej, logicznej argumentacji. Takiej, która złapie czytelnika za rękę i poprowadzi go przez Twoją pracę mówiąc i pokazując mu dlaczego, to co twierdzisz, ma sens.
To właśnie robi argumentacja. Bez niej Twoja praca to tylko zbiór ciekawostek. Z nią – to przemyślana, przekonująca analiza.
1. Co to jest argumentacja i dlaczego jest kluczowa w researchu?
Argumentacja to nie tylko stwierdzenie, że coś mądrze brzmi. To sztuka budowania logicznych powiązań między Twoimi danymi, cytatami i wnioskami. To właśnie dzięki niej Twój tekst ma sens, kierunek i strukturę.
Wyobraź sobie badanie jako sprawę w sądzie:
Dane to dowody.
Argumenty to Twoja linia obrony lub oskarżenia.
Wniosek to wyrok.
Bez argumentacji nie jesteś badaczem – jesteś tylko kolekcjonerem informacji.
2. Argument ≠ opinia
To bardzo częste nieporozumienie. Argument to nie to samo, co zdanie „uważam, że…”.
Dobry argument to twierdzenie poparte:
Danymi (np. statystyką, wynikiem eksperymentu),
cytatem z eksperta,
lub logicznym rozumowaniem.
Sama opinia bez uzasadnienia nie jest argumentem. To jak budować dom z dymu – brzmi ciekawie, ale nie da się w nim zamieszkać.
3. Trzy elementy konstrukcji solidnego argumentu
Każdy skuteczny argument składa się z trzech części:
✅ Twierdzenie (claim)
Co chcesz powiedzieć? Jaką tezę stawiasz?
Przykład: Storytelling zwiększa skuteczność kampanii marketingowych.
✅ Dowód (evidence)
Na czym opierasz swoje twierdzenie? Jakie masz dane, cytaty, fakty?
W badaniu Nielsen Norman Group z 2023 roku 72% odbiorców zapamiętywało kampanie z elementami narracyjnymi lepiej niż te oparte wyłącznie na faktach.
✅ Uzasadnienie (reasoning)
Dlaczego ten dowód rzeczywiście wspiera Twoje twierdzenie?
To pokazuje, że mózg człowieka lepiej przetwarza informacje w formie historii niż suche dane liczbowe – dlatego storytelling działa.
To proste. A jednak – często pomijane. Najcześciej research traci swoją wartość właśnie dlatego, że autor rzuca cytat bez żadnego podparcia, czyli nie tłumaczy, co on właściwie wnosi.
4. Rodzaje argumentów, które warto znać
Argument logiczny
Opiera się na dedukcji lub indukcji. Jeśli A prowadzi do B, a B do C, to A prowadzi do C.
Jeśli nadmierne użycie smartfonów obniża koncentrację, a koncentracja wpływa na wyniki w nauce – to nadmierne użycie smartfonów może wpływać na wyniki.
Argument oparty na danych
Statystyki, liczby, twarde fakty.
Według GUS z 2022 roku 43% uczniów spędza powyżej 5 godzin dziennie w sieci.
Argument etyczny (moralny)
Odwołuje się do wartości, dobra wspólnego.
Ograniczenie emisji spalin to nie tylko obowiązek prawny, ale kwestia odpowiedzialności wobec przyszłych pokoleń.
Argument emocjonalny (stosowany ostrożnie!)
Użyteczny np. w eseju czy przemówieniu, ale musi być wyważony.
Wyobraź sobie 10-letnie dziecko, które nie ma dostępu do czystej wody. To nie tylko statystyka – to konkretne życie.
5. Jak uporządkować argumenty w pracy?
Świetnie, masz już kilka mocnych tez. Jak teraz je ułożyć?
🔹Od ogólnego do szczegółowego
Zaczynasz od szerokiego argumentu, potem zawężasz.
🔹 Najpierw mocne, potem słabsze
Zaczynasz od mocnego argumentu, potem napięcie opada i budujesz głębię.
🔹 Strategia kontrargumentu
Najpierw pokazujesz stanowisko przeciwnika – i obalasz je logicznie. Jest to klasyczna technika stosowana podczas debat politycznych.
6. Czego unikać w argumentacji?
🚫 Argumentów ad personam – „ten autor się nie zna” to nie argument.
🚫 Błędów logicznych – np. „jeśli coś dzieje się po czymś, to znaczy, że przez to”.
🚫 Słów-kluczy bez treści – „jak wiadomo”, „każdy wie”, „powszechnie się uważa…” Ale kto wie? Gdzie to zostało udowodnione?
7. Jak sprawdzić, czy Twój argument działa?
Zadaj sobie trzy pytania:
Czy odbiorca, który się ze mną nie zgadza, mógłby zmienić zdanie?
Czy mój dowód naprawdę wspiera tezę, czy tylko brzmi mądrze?
Czy potrafię ten argument obronić bez emocji, tylko na bazie faktów?
Jeśli tak – jesteś na dobrej drodze.
Podsumowanie: Argumenty to fundament Twojego przekazu
Pamiętaj: to nie dane robią research – to argumenty z danych. Twoim zadaniem nie jest tylko pokazać, co znalazłeś, ale przede wszystkim udowodnić, że ma to znaczenie.
Silna argumentacja:
przekonuje,
buduje autorytet,
chroni przed krytyką.
Dlatego zamiast mnożyć cytaty, skup się na ich interpretacji. Pokaż, że potrafisz myśleć, a nie tylko powtarzać. Bo właśnie tym różni się research od kompilacji.
