PROJEKTY NAUKOWO-BADAWCZE

Wierzymy, że nauka zmienia świat.

Projekty naukowo-badawcze to sedno naszej codziennej działalności – to właśnie w ten sposób pogłębiamy wiedzę, tworzymy innowacje i aktywnie wspieramy rozwój nauki.

Badania podstawowe
Badania aplikacyjne
Innowacje naukowe

Filary naszej działalności naukowo-badawczej

Nasze zaangażowanie w naukę obejmuje zasadniczo dwa kluczowe obszary badawcze, które wzajemnie uzupełniają się, tworząc grunt pod dalsze odkrycia naukowe.

Badania podstawowe

Prowadzimy badania podstawowe, czyli prace empiryczne lub teoretyczne. Ich główny cel to zdobywanie nowej wiedzy o zjawiskach i otaczającym nas świecie, bez myślenia o szybkim, komercyjnym zastosowaniu. Dzięki nim budujemy solidne podstawy teoretyczne, niezbędne dla wszelkich innowacji.

Badania aplikacyjne

Równolegle realizujemy badania aplikacyjne (stosowane). Ich celem jest zdobycie nowej wiedzy i nabycie nowych umiejętności, by tworzyć innowacyjne rozwiązania. Te badania to nasza odpowiedź na realne i aktualne potrzeby społeczne. Dzięki nim przekładamy naukę na wymierne korzyści i konkretne rozwiązania.

Ekran monitora z statystykami i wykresami, ręce człowieka trzymającego kartkę z zapiskami i myszkę

Co wyróżnia nasze projekty naukowo-badawcze?

Każdy realizowany projekt wyróżnia się unikalnymi cechami, które gwarantują jego wysoką jakość, w tym znaczny potencjał naukowy:

Nowatorskość

Nieustannie dążymy do oryginalnych odkryć, przekraczających dotychczasowe granice wiedzy.

Innowacyjność

Jesteśmy otwarci na przełomowe odkrycia, które potrafią zmienić bieg nauki.

Twórczość

Przyjmujemy kreatywne podejście, by tworzyć innowacyjne idee i rozwiązania, z korzyścią dla całej społeczności naukowej i poza nią.

Metodyczność

Wszystkie nasze badania i inne projekty naukowe prowadzone są z najwyższą starannością i pełną poprawnością metodologiczną.

Weryfikowalność

Dzięki ich utrwaleniu (np. w formie publikacji, nagrań, raportów), wyniki naszych badań są transparentne, dostępne dla każdego i odtwarzalne, w efekcie czego mogą one być weryfikowane oraz wykorzystywane przez innych badaczy.

Wybrane projekty naukowo-badawcze

Kliknij poniżej, aby dowiedzieć się więcej o naszym wkładzie w naukę i innowacje.

Nazwa projektu

Przełamując Strach: Wsparcie dla Zdrowia Psychicznego

Ilustracja projektu Przełamując Strach

Zakres badań

Prowadziliśmy badania podstawowe, które koncentrowały się na zdobywaniu nowej wiedzy o podstawach zjawisk i faktów. Były to prace oparte na empirycznych obserwacjach i teoretycznych rozważaniach, bez bezpośredniego nastawienia na komercyjne zastosowania. Szczególnie skupiliśmy się na kluczowych zagadnieniach z psychologii i pedagogiki, analizując je zarówno z perspektywy teoretycznej, jak i praktycznej.

Nasze analizy w ramach badań podstawowych obejmowały m.in.:

Charakterystyka i rozwój osobowości oraz jej wpływ na zdrowie psychiczne

Wspólnie z uczestnikami projektu przeprowadziliśmy analizę, jak dynamiczne cechy osobowości (ekstrawersja, neurotyczność, otwartość na doświadczenia, ugodowość, sumienność) kształtują postrzeganie świata i reakcje na rzeczywistość. Badaliśmy zarówno predyspozycje do zaburzeń psychicznych, jak i cechy wspierające dobrostan, w tym skuteczne radzenie sobie ze stresem, czy adaptacyjność.

Wpływ komunikacji w erze cyfrowej na rozwój emocjonalny

Rozważaliśmy, jak dominacja krótkich form komunikacji w mediach społecznościowych, gdzie brakuje elementów niewerbalnych, wpływa na zdolność wyrażania i rozumienia emocji, empatię, umiejętności interpersonalne oraz rozwiązywanie konfliktów. Badaliśmy również, czy i w jakim stopniu skrócone formy interakcji w przestrzeni wirtualnej prowadzą do powierzchownych relacji, jednocześnie utrudniając rozwój głębokich więzi międzyludzkich.

Mindfulness jako narzędzie wspierające dobrostan psychiczny

Badaliśmy praktykę uważności (ang. mindfulness) – jej pochodzenie, naukowo udowodnione korzyści (redukcja stresu, poprawa koncentracji, regulacja emocji) oraz możliwości zastosowania mindfulness w codziennym życiu i pracy. Nasze analizy obejmowały zarówno formalne medytacje, jak i nieformalne praktyki, które wspierają równowagę emocjonalną i ogólną jakość życia.

Kształtowanie tożsamości i rola ukrytego planu życia

Analizowaliśmy tożsamość jako dynamiczny konstrukt, badając, w jaki sposób nieświadome przekonania oraz dążenia (np. ukryty plan życia) wpływają na budowanie poczucia własnego "ja", relacje międzyludzkie i podejmowanie decyzji życiowych, a także jak procesy te ulegają modyfikacjom pod wpływem doświadczeń.

Zaburzenia depresyjne u dzieci i młodzieży w spektrum autyzmu w kontekście szkolnym

Podjęliśmy analizę problemu współwystępowania zaburzeń depresyjnych u dzieci i młodzieży w spektrum autyzmu, zwłaszcza w środowisku szkolnym. Badaliśmy poziom świadomości nauczycieli w tym zakresie, podkreślając wyzwania i gotowość tej grupy zawodowej do doskonalenia się w odpowiedzi na potrzeby uczniów.

Projekt obejmował również badania aplikacyjne (stosowane). Ich celem było zdobycie nowej wiedzy i umiejętności potrzebnych do opracowywania nowych produktów, procesów czy usług, a także do wprowadzania w nich znaczących ulepszeń. W tym kontekście skupiliśmy się na m.in.:

Zależnościach zachodzących między zjawiskiem nadużywaniem substancji a inteligencją emocjonalną

Przeprowadziliśmy badanie dotyczące zależności między nadużywaniem alkoholu a inteligencją emocjonalną wśród osób w okresie tzw. wczesnej dorosłości. Skoncentrowaliśmy się na identyfikacji różnic międzypłciowych w tym zakresie, co ma istotne konsekwencje dla profilaktyki i leczenia uzależnień.

Wpływie marketingu używek na zachowania ryzykowne

Analizowaliśmy wpływ marketingu alkoholu na rozpowszechnienie choroby alkoholowej, zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży, badając jego wpływ na wczesną inicjację spożycia i wytrwanie w terapii. Nasze badania uwzględniały również, jak reklamy wywołują pozytywne reakcje u osób uzależnionych, a także niespójne doniesienia naukowe dotyczące wpływu restrykcji reklamowych na konsumpcję alkoholu.

Poprawie stanu zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży

Przeprowadziliśmy interdyscyplinarną analizę problematyki zdrowia psychicznego młodych ludzi, w tym wpływu pandemii COVID-19, i opracowaliśmy konkretne rekomendacje mające na celu poprawę wsparcia psychologicznego w Polsce. Nasze badania wskazały też na trudności w dostępie do specjalistycznej opieki oraz rosnące zapotrzebowanie na systemowe działania w zakresie promocji zdrowia psychicznego.

Agresja u dzieci i młodzieży: Analiza i metody terapii

Badaliśmy przyczyny i wzorce impulsywnych reakcji agresywnych u dzieci, analizując techniki terapeutyczne, zwłaszcza w podejściu poznawczo-behawioralnym (CBT), w celu regulacji impulsów agresywnych. Kluczowe było zrozumienie agresji jako mechanizmu obronnego i nauka alternatywnych strategii reagowania, obejmujących identyfikację przekonań i regulację emocji.

Psychologiczne aspekty komunikacji z pacjentem neuroróżnorodnym w medycynie

Zajmowaliśmy się wyzwaniami komunikacyjnymi w opiece zdrowotnej nad pacjentami neuroróżnorodnymi (np. z autyzmem, ADHD), podkreślając znaczenie empatii i dostosowania stylu komunikacji. Rozpatrywaliśmy, jak różne sposoby przetwarzania informacji wpływają na odbiór komunikatów, co jest kluczowe dla budowania zaufania i skutecznej relacji terapeutycznej.

Uczestnicy projektu naukowo-badawczego

W ramach realizacji projektu naukowo-badawczego pragniemy złożyć najserdeczniejsze podziękowania wszystkim badaczom, którzy wnieśli swój cenny wkład w jego powstanie i rozwój. Ich zaangażowanie, wiedza oraz determinacja były kluczowe dla osiągnięcia zamierzonych rezultatów.

Poniżej prezentujemy listę Uczestniczek i Uczestników, którzy aktywnie brali udział w poszczególnych etapach prac badawczych:

  1. Zuzanna Bieniek
  2. Karolina Bugara
  3. Jakub Chmiel
  4. Ewa Cieplińska-Truchan
  5. Karina Ciszewska
  6. Nikola Dworok Nikola
  7. Bogna Gąsiorowska
  8. Emilia Gogacz
  9. Barbara Kęsicka
  10. Sebastian Kocher
  11. Kornelia Kordiak
  12. Mariola Kosik
  13. Joanna Kozaczyńska
  14. Magdalena Kramarz
  15. Paulina Kruk
  16. Kuca Beata,
  17. Aleksandra Łacinowska
  18. Marta Mędrela
  19. Dorota Minta
  20. Izabela Paliwoda
  21. Karolina Pełko
  22. Marta Rożko
  23. Jagoda Rumniak
  24. Robert Stelmach
  25. Agnieszka Wiśniak
  26. Aleksandra Wnukowska
  27. Dariusz Wojciechowski
  28. Agata Wolanin
  29. Magdalena Zapała
  30. Teresa Ziembicka-Lasowska

Potwierdzenie efektów badań

Efekty prowadzonych badań projektu naukowo-badawczego zostały zaprezentowane w formie referatów naukowych, wygłoszonych podczas Ogólnopolskiego Kongresu Naukowego Psychologii i Pedagogiki pt. „Osobowość, rozwój i zdrowie psychiczne", który odbył się w dniach 28 lutego – 1 marca 2025 r. dzięki wysiłkom uczestników i organizatorów projektu naukowo-badawczego, towarzystwa naukowego Stowarzyszenia Center for American Studies i Fundacji Center for American & European Studies.

Prace naukowe będące zwieńczeniem badań uczestników projektu naukowo-badawczego przeszły pozytywną weryfikację naukową.

W komitecie naukowym znaleźli się wybitni eksperci i autorytety w dziedzinie psychologii, pedagogiki i pediatrii, co gwarantowało najwyższą jakość merytoryczną i naukową projektu:

  • • prof. dr hab. Aleksandra Rogowska (Uniwersytet Opolski)
  • • prof. URz dr hab. Krzysztof Mudyń (Uniwersytet Rzeszowski)
  • • dr. n. med. Mirosława Dulczewska-Miller (praktyka lekarska w Chicago, Illinois, USA)

Przyjęty budżet, harmonogram i wygospodarowane zasoby pozwoliły osiągnąć cel projektu naukowo-badawczego, realizowanego przez Center for American Studies. Wypracowane zostały nowe odkrycia, oparte na oryginalnych koncepcjach.

Chętnych do zapoznania się z efektami badań naukowych odsyłamy m.in. do nagrań referatów na naszej stronie internetowej.

Nazwa projektu

Perspektywy i wyzwania Europy w XXI wieku. Problemy społeczne, prawne i geopolityczne

Zakres badań

Przedmiotowy projekt naukowo-badawczy obejmował badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne i teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne – w szczególności obejmując badania nad współczesnymi wyzwaniami, zmianami i perspektywami w ujęciu geopolitycznym, społecznym i prawnym na kontynencie europejskim.

Nasze analizy w ramach badań podstawowych obejmowały m.in.:

Refleksje nad perspektywami i wyzwaniami Europy w 2023 roku:
Podjęliśmy ocenę aktualnej kondycji Unii Europejskiej, stawiając pytanie o jej przyszłość w obliczu dynamicznych przemian geopolitycznych na świecie. Zgłębiliśmy wpływ inwazji Rosji na Ukrainę i długofalowych konsekwencji pandemii COVID-19 na spójność i pozycję UE w porządku globalnym. Jednocześnie, przeanalizowaliśmy zdolność Europy do utrzymania jedności po Brexicie oraz konieczność jej adaptacji do nowych uwarunkowań międzynarodowych, podkreślając wzrost świadomości geopolitycznej Europy.
Przyszłość Bałkanów Zachodnich w Unii Europejskiej:
Dokonaliśmy wnikliwej oceny deklaracji dotyczących perspektyw akcesyjnych Bałkanów Zachodnich do struktur UE, rozważając, czy złożone obietnice mają realne podstawy, czy pozostają jedynie w sferze deklaratywnej. Nasze badania skupiły się na identyfikacji potencjalnych barier politycznych i społecznych, które wpływają na tempo i zakres integracji tych państw. Zbadaliśmy także percepcję rozszerzenia Bałkanów Zachodnich zarówno w krajach kandydujących, jak i wśród obecnych państw członkowskich UE.
Ograniczenia demokratycznej warunkowości w przypadku Serbii:
Zbadaliśmy efektywność narzędzi demokratycznej warunkowości UEj, analizując, w jakim stopniu "złota marchewka rozszerzenia" (ang. "golden carrot of enlargement") wciąż motywuje Serbię do reform, wskazując na istniejące ograniczenia tego mechanizmu. Uwagę poświęciliśmy zwłaszcza wpływom czynników wewnętrznych i zewnętrznych, które osłabiają skuteczność unijnych nacisków na demokratyzację tego państwa. Dodatkowo, rozważaliśmy, w jaki sposób zjawiska eurosceptycyzmu i wzmocniona pozycja Rosji w regionie Bałkanów wpływają na determinację Serbii w dążeniu do członkostwa w UE.
Wyzwania Mołdawii na drodze do pełnej integracji europejskiej:
Dokonaliśmy oceny statusu Mołdawii jako państwa kandydującego do UE. Skoncentrowaliśmy się na identyfikacji kluczowych wyzwań strukturalnych i politycznych, które stoją na drodze do pełnej integracji europejskiej Mołdawii, kładąc nacisk na przyspieszoną dynamikę procesu w kontekście agresji Rosji na Ukrainę. Zbadaliśmy też wpływ niestabilności regionalnej i wewnętrznych problemów politycznych na zdolność Mołdawii do spełniania kryteriów akcesyjnych.
Geografię wyborczą Niepodległej Ukrainy:
Zrealizowaliśmy kompleksowe studium ewolucji geografii wyborczej Ukrainy (od momentu uzyskania niepodległości), ukazując złożoność regionalnych preferencji politycznych oraz ich wpływ na kształtowanie się tamtejszej sceny politycznej. Nasze badanie objęło analizę zarówno czynników historycznych, kulturowych, jak i demograficznych, które determinują wzorce głosowania. Szczególną uwagę poświęciliśmy temu, jak zróżnicowanie regionalne przejawiało się w kolejnych wyborach parlamentarnych i prezydenckich.
Zasobowy wymiar wojny w Ukrainie oraz perspektywy rozwoju po zakończeniu tej wojny:
Podjęliśmy analizę znaczenia surowców i zasobów naturalnych w kontekście trwającego konflikcie w Ukrainie. Oceniliśmy także długoterminowe perspektywy rozwoju gospodarczego kraju w kontekście jego odbudowy po zakończeniu działań wojennych. Zbadaliśmy strategie wykorzystania i zarządzania zasobami, które mogą przyczynić się do powojennej stabilizacji i wzrostu gospodarczego Ukrainy. Rozważaliśmy potencjalne inwestycje zagraniczne i ich znaczenie dla rekonstrukcji infrastruktury energetycznej i przemysłowej.
Strategiczne partnerstwo Unia Europejska-Ukraina w zakresie surowców krytycznych i baterii:
Przeprowadziliśmy ocenę strategicznego partnerstwa pomiędzy UE a Ukrainą w kluczowym obszarze surowców krytycznych i technologii bateryjnych, interpretując jego znaczenie w świetle zasad tzw. nowej ekonomii instytucjonalnej. Nasze badania objęły analizę ram prawnych i ekonomicznych tej współpracy, a także jej znaczenia dla bezpieczeństwa dostaw surowców do UE.
Reakcję Unii Europejskiej na agresję wobec Ukrainy i perspektywy wspólnoty obronnej:
Przeanalizowaliśmy reakcję UE na bezprecedensową agresję Rosji na Ukrainę. Rozważyliśmy aspekty wsparcia unijnego oraz rolę Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju (EPF) w finansowaniu uzbrojenia, badając ich wpływ na potencjalny rozwój wspólnoty obronnej UE. Nasze badania dotyczyły również wyzwań związanych z koordynacją polityki obronnej wśród państw członkowskich i ich dążenia do zwiększenia autonomii strategicznej.
Wykładnię prounijną – jej genezę, ewolucję i zastosowanie:
Zgłębiliśmy problematykę wykładni prounijnej prawa krajowego, analizując jej historyczną genezę, ewolucję oraz zastosowanie w praktyce orzeczniczej, również w kontekście rosnących tendencji eurosceptycznych w poszczególnych państwach członkowskich. Zbadaliśmy, w jaki sposób sądy krajowe interpretują prawo unijne, dążąc do zapewnienia jego jednolitości, efektywności oraz spójności z poszczególnymi krajowymi porządkami prawnymi. Rozważaliśmy także wpływ orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE na rozwój tej zasady interpretacyjnej.
Istotę procesów prawotwórczych UE oraz konsekwencje centralnej roli prawa w procesie integracyjnym:
Dokonaliśmy kompleksowego określenia znaczenia prawa w procesie integracji europejskiej. Zbadaliśmy, czy jego centralna pozycja zawsze sprzyja pogłębianiu więzi, wskazując na potencjalne wady oparcia funkcjonowania UE na wyłącznie legalistycznej konstrukcji, oraz oceniając przywiązanie unijnych decydentów do wartości praworządności. Nasze dociekania objęły w szczególności analizę efektywności unijnego procesu legislacyjnego i jego wpływu na demokrację w państwach członkowskich.
Szczególną sytuację regionów najbardziej oddalonych w świetle prawa i polityki UE:
Przeanalizowaliśmy specyfikę regionów najbardziej oddalonych Unii Europejskiej. Uwzględniliśmy ich unikalne uwarunkowania geopolityczne, potencjał rozwojowy oraz wyzwania, z jakimi się one zmagają, oceniając reakcję polityki i prawa unijnego na ich bieżące potrzeby. Zbadaliśmy konkretne środki wsparcia i programy rozwoju dedykowane tym regionom, a także ich skuteczność w niwelowaniu dysproporcji.
Sąd arbitrażowy w świetle pojęcia "sądu" w rozumieniu art. 267 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej:
Przeprowadziliśmy szczegółową analizę pojęcia "sądu arbitrażowego" w kontekście prawidłowej wykładni artykułu 267 TFUE, dążąc do precyzyjnego określenia jego statusu w systemie prawa unijnego. Nasze badanie skupiło się na orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości UE, które definiuje warunki, na podstawie których sądy arbitrażowe mogą zwracać się do TSUE z pytaniami prejudycjalnymi.
Przystąpienie Unii Europejskiej do Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności:
Zbadaliśmy proces i uwarunkowania historyczno-prawne przystąpienia UE do EKPCz. Oceniliśmy znaczenie tego kroku dla wzmocnienia ochrony praw i wolności w UE, analizując zarówno korzyści, jak i potencjalne wyzwania związane z tą integracją. Rozważaliśmy także wpływ tego kroku na autonomię prawa unijnego i relacje między Trybunałem Sprawiedliwości UE a Europejskim Trybunałem Praw Człowieka.
Tożsamość europejską osób LGBT+ w kontekście obywatelstwa unijnego:
Przeanalizowaliśmy zagadnienie kształtowania się tożsamości europejskiej wśród osób LGBT+, pozostające w ścisłym związku z ideą obywatelstwa unijnego. Zbadaliśmy, w jaki sposób prawo unijne i polityki promujące równość wpływają na ich poczucie przynależności do wspólnoty europejskiej. Nasze studium objęło zarówno prawne aspekty ochrony prawnej osób LGBT+ w Unii Europejskiej, jak i społeczne oraz kulturowe wymiary ich integracji w ramach Unii.
Politykę antyprzemocową Unii Europejskiej w świetle Konwencji Rady Europy:
Podjęliśmy rozważania dotyczące polityki antyprzemocowej UE, bazując na postanowieniach Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej. Zgłębiliśmy stopień implementacji Konwencji w prawie unijnym oraz oceniliśmy jej wpływ na koordynację działań w zakresie walki z przemocą w państwach członkowskich. Przeanalizowaliśmy także przeszkody, które utrudniają pełną ratyfikację i wdrożenie Konwencji Stambulskiej przez wszystkie państwa członkowskie UE.

Projekt obejmował również badania aplikacyjne (stosowane) rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy i nowych umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług, lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.

Uczestnicy projektu naukowo-badawczego

W ramach realizacji projektu naukowo-badawczego pragniemy złożyć najserdeczniejsze podziękowania wszystkim badaczom, którzy wnieśli swój cenny wkład w jego powstanie i rozwój. Ich zaangażowanie, wiedza oraz determinacja były kluczowe dla osiągnięcia zamierzonych rezultatów.
Poniżej prezentujemy listę Uczestniczek i Uczestników, którzy aktywnie brali udział w poszczególnych etapach prac badawczych:

  1. Jakub Babuśka
  2. Aleksandra Bołoz
  3. Jan Chraplak
  4. Julia Grzybowska
  5. Marceli Hązła
  6. Karolina Hermann
  7. Karolina Kisiel
  8. Hanna Kołtun
  9. Natalia Kowalik
  10. Paweł Natorski
  11. Szymon Starzyk
  12. Mateusz Synoradzki
  13. Teresa Usewicz
  14. Daria Woźniak
  15. Filip Wyszyński

Potwierdzenie efektów badań

Efekty prowadzonych badań projektu naukowo-badawczego zostały opublikowane w formie monografii naukowej pt.: “Perspektywy i wyzwania Europy”, która ukazała się w 2024 roku nakładem Wydawnictwa Center for American & European Studies Publishing Press, należącego do organizatora projektu naukowo badawczego – towarzystwa naukowego Center for American Studies.

Prace naukowe będące zwieńczeniem badań uczestników projektu naukowo-badawczego przeszły pozytywną weryfikację naukową.

W komitecie naukowym znaleźli się wybitni eksperci i autorytety w dziedzinie prawa, myśli politycznej oraz stosunków międzynarodowych, co gwarantowało najwyższą jakość merytoryczną i naukową projektu:

  • prof. Rett Ludwikowski (The Catholic University of America)
  • prof. UwB dr hab. Anna Doliwa-Klepacka (Uniwersytet w Białymstoku)
  • prof. UAM dr hab. Marcin Sokołowski (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu)
  • dr Natalia Cwicinskaja (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu)
  • dr Piotr Lissoń (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu)

Przyjęty budżet, harmonogram i wygospodarowane zasoby pozwoliły osiągnąć cel projektu naukowo-badawczego, realizowanego przez Center for American Studies. Wypracowane zostały nowe odkrycia, oparte na oryginalnych koncepcjach.

Chętnych do zapoznania się z efektami badań naukowych odsyłamy m.in. do nagrań na naszej stronie internetowej oraz zapoznania się z pełną treścią książki (PDF) dostępnej w w zakładce Publikacje: https://shorturl.at/tmxdm

Nazwa projektu

Problemy amerykańskiej myśli polityczno-prawnej

Zakres badań

Przedmiotowy projekt naukowo-badawczy obejmował badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne i teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne – w szczególności obejmując badania dotyczące amerykańskiej myśli i jej wymiarów polityczno-prawnych.

Nasze analizy w ramach badań podstawowych obejmowały m.in.:

Amerykański system prawny w świetle analizy najbardziej znanych spraw sądowych:
Dokonaliśmy pogłębionej analizy specyfiki amerykańskiego systemu prawnego, w tym jego dualistycznej struktury oraz roli precedensów sądowych. Skupiliśmy się także na historycznych i medialnych sprawach zawisłych przed Sądem Najwyższym USA oraz sądami stanowymi, które to sprawy ukształtowały współczesne rozumienie prawa i powszechnego poczucia sprawiedliwości. Zbadaliśmy wpływ tych orzeczeń na rozwój doktryn prawnych oraz ich szerokie implikacje społeczne i polityczne, co pozwoliło nam na ukazanie dynamiki amerykańskiego systemu prawnego.
Instytucję tajemnicy adwokackiej w systemie prawa USA:
Przeprowadziliśmy kompleksowe studium zasad, zakresu i znaczenia instytucji tajemnicy adwokackiej (attorney-client privilege) w kontekście prawa amerykańskiego, obejmującą jej podstawy prawne i rozumienie w orzecznictwie. Szczególną uwagę poświęciliśmy ewolucji tej instytucji na przestrzeni lat. Analizie poddaliśmy przede wszystkim jej historyczne korzenie oraz wpływ kluczowych orzeczeń sądowych na jej współczesny kształt i granice. Zbadaliśmy też praktyczne konsekwencje stosowania tajemnicy adwokackiej, w tym wyzwania związane z jej naruszeniem oraz mechanizmy ochrony tej kluczowej zasady etyki wykonywania zawodu.
Karę śmieci w orzecznictwie Sądu Najwyższego USA:
Podjęliśmy badanie ewolucji stanowiska Sądu Najwyższego USA wobec kary śmierci. Rozpatrzyliśmy kompleksowo jej konstytucyjność, jak również podjęliśmy problematykę zastosowania kary śmierci w odniesieniu do różnych kategorii sprawców, ze szczególnym uwzględnieniem wpływu na kwestie równej ochrony prawnej i prawa do sprawiedliwego procesu sądowego. Dogłębnie zbadaliśmy kluczowe precedensy, które kształtowały interpretację poprawki VIII do Konstytucji w kontekście kar okrutnych i wymyślnych. Nasze dociekania objęły także m.in. szczegółowe rozpatrzenie wpływu tych orzeczeń na zakres i warunki stosowania kary śmierci w poszczególnych stanach.
Wilsonianizm w retoryce polityki zagranicznej Baracka Obamy i "Wspólny kompleksowy plan działania":
Zbadaliśmy wpływ idei wilsonowskich na politykę zagraniczną administracji prezydenta Baracka Obamy, w tym przeprowadziliśmy analizę dyplomatycznych działań związanych z nuklearnym porozumieniem USA z Iranem. Nasze studium objęło identyfikację kluczowych elementów retoryki Obamy, które odzwierciedlały tzw. zasady wilsonowskie, jak promocja demokracji, prawa międzynarodowego i współpracy międzynarodowej. Szczegółowo prześledziliśmy, w jaki sposób idee te przełożyły się na proces negocjacji i kształtowanie “Wspólnego kompleksowego planu działania”. Wskazaliśmy tak na zbieżności, tak na rozbieżności między teoretycznymi założeniami, a praktyczną realizacją polityki zagranicznej.
"Zieloną miękką siłę": Stany Zjednoczone i Protokół Montrealski z 1987 r.:
Dokonaliśmy analizy roli USA w kształtowaniu międzynarodowej polityki ochrony środowiska, ze szczególnym uwzględnieniem Protokołu Montrealskiego jako przykładu wykorzystania „miękkiej siły” w dyplomacji środowiskowej. Zbadaliśmy, w jaki sposób Stany Zjednoczone, wykorzystując swój potencjał ekonomiczny, naukowy, technologiczny i kulturowy, odegrały kluczową rolę w mobilizacji globalnych działań na rzecz ochrony warstwy ozonowej. Nasze badania objęły również proces negocjacji Protokołu, jego główne postanowienia oraz długoterminowe skutki dla współpracy międzynarodowej w zakresie polityki klimatycznej i środowiskowej.
John C. Calhoun: Sekcjonalista i Ideolog Starego Południa, Poprzednik Secesji:
Przeprowadziliśmy studium postaci Johna C. Calhouna, jego myśli politycznej oraz znaczącego wpływu na rozwój ideologii sekcjonalizmu w Stanach Zjednoczonych w okresie poprzedzającym wojnę secesyjną. Nasze badania objęły analizę jego kluczowych koncepcji politycznych, jak doktryna nullifikacji, teoria większości równoległej (concurrent majority) oraz bezkompromisowa obrona praw stanów. Jednocześnie, zrekonstruowaliśmy kontekst historyczny i społeczno-gospodarczy Starego Południa, w którym idee Calhouna zyskały na znaczeniu, stając się ideologiczną podstawą rosnących podziałów między Północą a Południem.
Prawo a Donald Trump: Nierówna ochrona dla jednego jest równą ochroną dla nikogo:
Przeprowadziliśmy badanie kontrowersji towarzyszących prezydenturze Donalda Trumpa, w świetle fundamentalnych zasad sprawiedliwości i równości wobec prawa. Zbadaliśmy wybrane przypadki, które jedynie uwypukliły napięcia pomiędzy osobistymi interesami a podstawowymi zasadami demokratycznego państwa prawnego. Nasza analiza objęła zarówno prawne aspekty stawianych zarzutów, jak i ich szerokie konsekwencje dla funkcjonowania amerykańskiego systemu wymiaru sprawiedliwości. Zastanowiliśmy się, w jaki sposób wydarzenia te wpłynęły na zaufanie publiczne do organów władzy publicznej i debatę na temat integralności systemu politycznego.

Projekt obejmował również badania aplikacyjne (stosowane) rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy i nowych umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług, lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.

Uczestnicy projektu naukowo-badawczego

W ramach realizacji projektu naukowo-badawczego pragniemy złożyć najserdeczniejsze podziękowania wszystkim badaczom, którzy wnieśli swój cenny wkład w jego powstanie i rozwój. Ich zaangażowanie, wiedza oraz determinacja były kluczowe dla osiągnięcia zamierzonych rezultatów.

Poniżej prezentujemy listę Uczestniczek i Uczestników, którzy aktywnie brali udział w poszczególnych etapach prac badawczych:

  1. David Jones
  2. Philipp Kreis
  3. Patrycja Lewandowska
  4. Karol Mazur
  5. Yang Meng
  6. Karolina Wilamowska

Potwierdzenie efektów badań

Efekty prowadzonych badań projektu naukowo-badawczego zostały opublikowane w formie monografii naukowej pt.: “Rozważania wokół amerykańskiej myśli polityczno-prawnej”, która ukazała się w 2024 roku nakładem Wydawnictwa Center for American & European Studies Publishing Press, należącego do organizatora projektu naukowo badawczego – towarzystwa naukowego Center for American Studies.

Prace naukowe będące zwieńczeniem badań uczestników projektu naukowo-badawczego przeszły pozytywną weryfikację naukową.
W komitecie naukowym znaleźli się wybitni eksperci i autorytety w dziedzinie prawa, myśli politycznej oraz stosunków międzynarodowych, co gwarantowało najwyższą jakość merytoryczną i naukową projektu:

  • prof. UW dr hab. David Jones (Uniwersytet Warszawski)
  • prof. Christopher Kelley (University of Arkansas School of Law)

Przyjęty budżet, harmonogram i wygospodarowane zasoby pozwoliły osiągnąć cel projektu naukowo-badawczego, realizowanego przez Center for American Studies. Wypracowane zostały nowe odkrycia, oparte na oryginalnych koncepcjach.

Chętnych do zapoznania się z efektami badań naukowych odsyłamy m.in. do nagrań na naszej stronie internetowej oraz zapoznania się z pełną treścią książki (PDF) dostępnej w w zakładce Publikacje: https://shorturl.at/2wspx

Nazwa projektu

Seksualność a prawo, psychologia i nauki o społeczeństwie u progu XXI wieku

Zakres badań

Przedmiotowy projekt naukowo-badawczy obejmował badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne i teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne – w szczególności obejmując badania dotyczące ludzkiej seksualności i jej wymiarów prawnych, psychologicznych i społecznych.

Nasze analizy w ramach badań podstawowych obejmowały m.in.:

Orientacja związkowa. Analiza społecznego procesu konstruowania
Podjęliśmy analizę kwestii orientacji seksualnej jako trwałego wzorca pociągu emocjonalnego, romantycznego i/lub seksualnego, badając jej wielowymiarowy charakter, w tym samoidentyfikację i zachowania. Rozważyliśmy związek między esencjalizmem (determinizmem biologicznym) a konstruktywizmem społecznym, w kontekście kształtowania orientacji seksualnej. Zgłębiliśmy również, w jaki sposób społeczne narracje i kulturowe normy wpływają na rozumienie i doświadczanie różnorodności orientacji.
Nagość jako aspekt seksualności a prawo – wybrane zagadnienia
Zbadaliśmy problematykę nagości w kontekście seksualności i regulacji prawnych, w tym jej przedstawiania w mediach oraz związanych z tym skutków prawnych w aspekcie adekwatności wieku odbiorcy i kontekstu seksualnego. Przeanalizowaliśmy ewolucję postrzegania nagości w różnych epokach i kulturach. Zwróciliśmy uwagę na prawne granice swobody ekspresji artystycznej w kontekście ochrony nieletnich i przeciwdziałania wykorzystywaniu seksualnemu.
Psychologiczne i społeczno-kulturowe uwarunkowania mimowolnego celibatu
Zgłębiliśmy psychologiczne i społeczno-kulturowe czynniki, które prowadzą do mimowolnego celibatu. Zbadaliśmy wpływ współczesnych norm społecznych, presji na relacje romantyczne oraz wyzwań związanych z budowaniem więzi na to zjawisko. Rozważyliśmy psychologiczne konsekwencje doświadczania mimowolnego celibatu dla dobrostanu jednostki.
Uzdrawiająca rola kinku w kontekście potrzeby wdrażania terapii zorientowanej na potrzeby społeczności BDSM
Podjęliśmy analizę terapeutycznych aspektów kinku oraz jego roli w kontekście potrzeb społeczności BDSM. Zgłębiliśmy psychologiczne korzyści płynące z bezpiecznego i świadomego eksplorowania preferencji BDSM. Podkreśliliśmy zarazem konieczność rozwijania specjalistycznych podejść terapeutycznych, które odpowiadałyby na unikalne potrzeby tej społeczności, wolne od stygmatyzacji i innych przejawów dyskryminacji.
Obrazowanie zjawisk związanych z uwodzeniem poprzez perfumy w wybranych filmach fabularnych i serialach
Zbadaliśmy, w jaki sposób zjawisko uwodzenia za pomocą perfum jest przedstawiane w kinie i telewizji. Przeanalizowaliśmy kody kulturowe i symbolikę zapachów w kontekście ich roli w kreowaniu atmosfery uwodzenia na ekranie. Rozważyliśmy, jak filmowe i serialowe narracje konstruują percepcję kobiecości i męskości poprzez użycie określonych kompozycji zapachowych.
Rola balanit w tradycyjnej społeczności żydowskiej
Podjęliśmy studium roli balanit ("kobiety-opiekunki rytualnej łaźni") w tradycyjnej społeczności żydowskiej, w odniesieniu do aspektów seksualności i czystości. Zgłębiliśmy religijne i kulturowe podstawy tej funkcji, która odgrywa kluczową rolę w życiu intymnym małżeństw żydowskich. Przeanalizowaliśmy, w jaki sposób rola balanit odzwierciedla złożone relacje między religią, ciałem a wspólnotą.
Perska rzeczywistość według ajatollahów. Seksualność we współczesnym Iranie
Zbadaliśmy seksualność we współczesnym Iranie z perspektywy dominującej doktryny religijnej i politycznej ajatollahów. Przeanalizowaliśmy wpływ islamskiego prawa szariatu na regulację życia intymnego i publicznego w Iranie. Rozważyliśmy, w jaki sposób normy religijne i państwowe kontrolują ekspresję seksualności oraz jakie są tego konsekwencje dla jednostek i społeczeństwa.
Seksualna alienacja człowieka współczesnego w obliczu przemian kulturowych i cywilizacyjnych
Podjęliśmy analizę zjawiska seksualnej alienacji w dzisiejszym społeczeństwie, wynikającej z ewolucji kulturowej i cywilizacyjnej. Zgłębiliśmy rolę mediów cyfrowych i wirtualnej rzeczywistości w kształtowaniu nowych form relacji, które często prowadzą do poczucia izolacji. Rozważyliśmy historyczne transformacje w postrzeganiu seksualności, od starożytności po tzw. rewolucję seksualną XX wieku.
Standardy edukacji seksualnej w Europie a polskie realia
Przeprowadziliśmy analizę porównawczą w zakresie europejskich standardów edukacji seksualnej z ich implementacją w Polsce, oceniając opinie społeczne, w tym potrzebę reformy polskiego systemu edukacji seksualnej, w celu promowania holistycznego rozwoju psychoseksualnego. Zbadaliśmy, w jaki sposób rekomendacje międzynarodowych organizacji są wdrażane w polskich szkołach. Przeanalizowaliśmy bariery systemowe i kulturowe, które utrudniają pełne wdrożenie kompleksowej edukacji seksualnej.
#MeToo a prawo zobowiązań. Klauzule poufności w ugodach dotyczących zadośćuczynienia za krzywdę wyrządzoną przestępstwami seksualnymi
Zbadaliśmy wpływ ruchu #MeToo na prawo zobowiązań, koncentrując się na stosowaniu klauzul poufności w ugodach dotyczących zadośćuczynienia za doznaną krzywdę z tytułu doświadczonych przestępstw seksualnych. Podjęliśmy problematykę równowagi między ochroną prywatności a jawnością procesów sądowych. Przeanalizowaliśmy, w jaki sposób te wartości wpływają na transparentność i odpowiedzialność za czyny przestępcze w kontekście przemocy seksualnej.
Pornografia zemsty i internetowe wymuszenie seksualne. Przybliżenie internetowych form przemocy seksualnej
Dokonaliśmy analizy form przemocy seksualnej w Internecie, takich jak pornografia zemsty i wymuszenia seksualne. Podkreśliliśmy potrzebę badań empirycznych, aktualizacji przepisów prawnych oraz zwiększenia świadomości społecznej i edukacji w zakresie zagrożeń cyfrowych. Zwróciliśmy uwagę na pilną potrzebę dostosowania prawa do dynamiki przestępczości w cyberprzestrzeni.
Ochrona małoletniego pokrzywdzonego w sprawach o przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności
Zgłębiliśmy problematykę ochrony małoletnich ofiar przestępstw przeciwko wolności seksualnej i obyczajności, omawiając zarówno teorię, jak i praktykę zapewnienia dostatecznego poziomu ochrony w postępowaniach przygotowawczych i sądowych. Zbadaliśmy skuteczność istniejących procedur prawnych w zapewnianiu bezpieczeństwa i godności małoletnich. Przeanalizowaliśmy również wyzwania związane z psychologicznym wsparciem małoletnich na każdym etapie postępowania.
Uchwały Anty-LGBT w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego i wojewódzkich sądów administracyjnych w latach 2020-2022
Podjęliśmy studium orzecznictwa sądowoadministracyjnego, koncentrując się na „uchwałach anty-LGBT”. Zwróciliśmy uwagę na kolizję między zasadą równości osób LGBT a tradycyjnymi koncepcjami ochrony prawnej rodziny. Przeanalizowaliśmy argumentację prawną przedstawioną przez sądy administracyjne, które doprowadziły do unieważnienia ww. uchwał. Nasze badanie akcentuje fundamentalne znaczenie niezawisłości sądownictwa w kontekście ochrony praw mniejszości seksualnych w Polsce.
Modele regulacyjne leczenia niepłodności
Podjęliśmy analizę i porównanie różnych modeli regulacyjnych dotyczących leczenia niepłodności w wybranych państwach, wyróżniając podejścia oparte na całkowitym zakazie, autonomii, naturalizmie i godności. Zbadaliśmy etyczne i prawne dylematy związane z dostępem do technologii wspomaganego rozrodu. Przeanalizowaliśmy, jak różne jurysdykcje równoważą prawa jednostki do prokreacji z ochroną godności ludzkiego życia od poczęcia.

Projekt obejmował również badania aplikacyjne (stosowane) rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy i nowych umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług, lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.

Uczestnicy projektu naukowo-badawczego

W ramach realizacji projektu naukowo-badawczego pragniemy złożyć najserdeczniejsze podziękowania wszystkim badaczom, którzy wnieśli swój cenny wkład w jego powstanie i rozwój. Ich zaangażowanie, wiedza oraz determinacja były kluczowe dla osiągnięcia zamierzonych rezultatów.

Poniżej prezentujemy listę Uczestniczek i Uczestników, którzy aktywnie brali udział w poszczególnych etapach prac badawczych:

  1. Hanna Grzesiak
  2. Kacper Janus
  3. Aleksandra Kaleta
  4. Alicja Kozakiewicz
  5. Marlena Mitka
  6. Magdalena Niziołek
  7. Alisa Orlova
  8. Natalia Ostaszewska
  9. Piotr Stańczyk
  10. Piotr Sudoł
  11. Magdalena Trzcionka
  12. Karolina Wilamowska
  13. Anna Wilk
  14. Paulina Zaremba

Potwierdzenie efektów badań

Efekty prowadzonych badań projektu naukowo-badawczego zostały opublikowane w formie monografii naukowej pt.: „Seksualność a prawo, psychologia i nauki o społeczeństwie”, która ukazała się w 2024 roku nakładem Wydawnictwa Center for American & European Studies Publishing Press, należącego do organizatora projektu naukowo badawczego – towarzystwa naukowego Center for American Studies.

Prace naukowe będące zwieńczeniem badań uczestników projektu naukowo-badawczego przeszły pozytywną weryfikację naukową.

W komitecie naukowym znaleźli się wybitni eksperci i autorytety w dziedzinie prawa, myśli politycznej oraz stosunków międzynarodowych, co gwarantowało najwyższą jakość merytoryczną i naukową projektu:

  • prof. UW dr hab. Mariola Bieńko (Uniwersytet Warszawski)
  • prof. dr hab. Magdalena Budyn-Kulik (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie)
  • prof. APS dr hab. Błażej Kmieciak (Akademia Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej w Warszawie)
  • prof. UKEN dr hab. Grzegorz Krawiec (Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie)
  • prof. UAM dr hab. Maksymilian Stanulewicz (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu)

Przyjęty budżet, harmonogram i wygospodarowane zasoby pozwoliły osiągnąć cel projektu naukowo-badawczego, realizowanego przez Center for American Studies. Wypracowane zostały nowe odkrycia, oparte na oryginalnych koncepcjach.

Chętnych do zapoznania się z efektami badań naukowych odsyłamy m.in. do nagrań na naszej stronie internetowej oraz zapoznania się z pełną treścią książki (PDF) dostępnej w w zakładce Publikacje: https://shorturl.at/FDsiC

Zapisz się na nasz Newsletter
Zyskaj darmowego ebooka i kody rabatowe

Obiecujemy nie wysyłać Ci spamu, Twój e-mail jest bezpieczny.

Twoja strefa czasowa

Nasza strona korzysta z ciasteczek, aby jej działanie było jak najlepsze dla Ciebie. Korzystanie ze strony wiąże się z Twoją zgodą na ich użycie.